1. Quy định pháp luật về hành vi rửa tiền

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022, rửa tiền là hành vi hợp pháp hóa tài sản do phạm tội mà có.

Điều 324 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định rửa tiền bao gồm các hành vi như:

• Tham gia giao dịch nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản;
• Sử dụng tài sản do phạm tội mà có để tiến hành hoạt động kinh doanh;
• Che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất, quyền sở hữu tài sản do phạm tội mà có;
• Thực hiện các hành vi trên đối với tài sản có được từ việc chuyển đổi, chuyển nhượng tài sản phạm pháp.

2. Rủi ro pháp lý khi giao dịch qua nhiều tài khoản trung gian

Doanh nghiệp có thể bị nghi ngờ tiếp tay cho rửa tiền

Nếu doanh nghiệp thực hiện chuyển hoặc nhận tiền qua nhiều tài khoản trung gian mà biết hoặc có cơ sở để biết rằng tiền có nguồn gốc bất hợp pháp, thì có thể bị xem là có dấu hiệu rửa tiền theo Điều 324 BLHS.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp không biết, không có lý do để nghi ngờ, thì hành vi này không cấu thành tội rửa tiền. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn có thể bị xem xét, kiểm tra khi giao dịch có tính chất bất thường.

Nguy cơ bị thanh tra, điều tra

Theo Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 và Nghị định 19/2023/NĐ-CP:

• Các giao dịch phức tạp, bất thường, giá trị lớn, hoặc liên quan đến cá nhân/tổ chức thuộc danh sách cảnh báo của FATF có thể bị ngân hàng báo cáo về Ngân hàng Nhà nước.
• Nếu phát hiện dấu hiệu nghi vấn, hồ sơ có thể được chuyển sang Bộ Công an để xử lý.

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể bị mời làm việc để giải trình dòng tiền.

Ảnh hưởng uy tín và hoạt động kinh doanh

Những giao dịch đáng ngờ có thể dẫn đến:

• Ảnh hưởng uy tín, khiến đối tác e ngại hợp tác;
• Giao dịch có thể bị vô hiệu nếu liên quan đến tiền do phạm tội mà có (theo Điều 123 BLDS 2015);
• Khó thu hồi tài sản trong các tranh chấp;
• Bị ngân hàng kiểm soát chặt chẽ hơn, thậm chí từ chối giao dịch;
• Nguy cơ bị xử phạt, đình chỉ hoạt động hoặc phạt tiền rất lớn nếu bị kết luận vi phạm Điều 324 BLHS (phạt đến 20 tỷ đồng hoặc đình chỉ hoạt động).

3. Doanh nghiệp cần làm gì để phòng tránh rủi ro?

1. Thẩm định kỹ đối tác và phương thức thanh toán

• Kiểm tra pháp lý, uy tín, năng lực của đối tác.
• Yêu cầu đối tác giải thích lý do sử dụng tài khoản trung gian.

2. Từ chối giao dịch bất thường

Nếu giao dịch thiếu minh bạch, doanh nghiệp nên:

• Tạm dừng giao dịch;
• Yêu cầu điều chỉnh phương thức thanh toán.

3. Báo cáo giao dịch đáng ngờ

Khi nhận thấy dấu hiệu rủi ro:

• Thông báo ngay cho ngân hàng quản lý tài khoản;
• Ngân hàng sẽ thực hiện nghĩa vụ báo cáo theo luật định;
• Trường hợp nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể chủ động báo với cơ quan chức năng.

4. Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, chứng từ

Hợp đồng, hóa đơn, xác nhận giao dịch, yêu cầu thanh toán của đối tác phải được lưu giữ đầy đủ để chứng minh tính hợp pháp của dòng tiền.

4. Hướng xử lý khi tình huống đã phát sinh

Trao đổi lại với đối tác

• Yêu cầu sử dụng tài khoản đứng tên chính chủ;
• Nếu bắt buộc dùng tài khoản trung gian, yêu cầu cung cấp tài liệu chứng minh mối liên hệ.

Tham khảo ý kiến pháp lý

Luật sư sẽ giúp đánh giá:

• Mức độ rủi ro của giao dịch;
• Hướng xử lý an toàn để tránh liên đới trách nhiệm.

Thông báo cho cơ quan chức năng khi nghi ngờ có dấu hiệu phạm luật

Đây là cách giúp doanh nghiệp:

• Chủ động bảo vệ mình;
• Tránh bị xem là đồng phạm hoặc tiếp tay.

Kết luận

Việc đối tác yêu cầu chuyển tiền qua nhiều tài khoản trung gian không đồng nghĩa doanh nghiệp phạm tội rửa tiền. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu rủi ro cao, dễ khiến doanh nghiệp bị giám sát, thanh tra và ảnh hưởng uy tín, tài chính.

Công ty Luật TNHH Sao Sáng khuyến nghị doanh nghiệp:

• Luôn minh bạch dòng tiền,
• Kiểm soát chặt đối tác,
• Thực hiện báo cáo khi cần thiết,
• Và tham vấn luật sư để đảm bảo an toàn pháp lý trong mọi giao dịch.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!