Căn cứ:

- Bộ luật dân sự 2015.

I. Người mất năng lực hành vi dân sự có được hưởng thừa kế không?

Theo điều 609; 610 Bộ luật dân sự 2015:

“Điều 609: Quyền thừa kế

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.”

Điều 610: Quyền bình đẳng về thừa kế của cá nhân

Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.”.

Ngoài ra điều 613 bộ luật dân sự 2015 đã nói:

“Điều 613: Người thừa kế

Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.”

Từ những quy định trên, ta thấy cho dù luật không nói rõ về trường hợp mất năng lực hành vi dân sự. Nhưng ta có thể hiểu rằng người mất năng lực hành vi dân sự vẫn được đảm bảo bình đẳng về quyền hưởng di sản theo thừa kế hoặc theo pháp luật.

II. Làm thế nào để người mất năng lực hành vi dân sự được hưởng thừa kế.

Căn cứ theo khoản 1 Điều 46 bộ luật dân sự 2015 ta thấy, giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân xã cử, được Tòa án chỉ định thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có sự khó khăn, làm chủ hành vi.

Theo điểm c khoản 1 điều 47 bộ luật dân sự 2015 thì người mất năng lực hành vi dân sự được xếp vào nhóm người được giám hộ. 

Điều 49 bộ luật dân sự đã nêu ra điều kiện để cá nhân trở thành người dám hộ: Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ; không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác; không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên.

Ngoài ra khoản 1 điều 57 và khoản 1 điều 58 Bộ luật dân sự 2015 cũng đã nêu về quyền của người giám hộ đối với người được giám hộ.

“Điều 57: Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi

1. Người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có các nghĩa vụ sau đây:

a) Chăm sóc, bảo đảm việc điều trị bệnh cho người được giám hộ;

b) Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự;

c) Quản lý tài sản của người được giám hộ;

d) Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.”

“Điều 58: Quyền của người giám hộ

1. Người giám hộ của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự có các quyền sau đây:

a) Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc, chi dùng cho những nhu cầu thiết yếu của người được giám hộ;

b) Được thanh toán các chi phí hợp lý cho việc quản lý tài sản của người được giám hộ;

c) Đại diện cho người được giám hộ trong việc xác lập, thực hiện giao dịch dân sự và thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.”

Như vậy người mất năng lực hành vi dân sự sẽ được hưởng thừa kế khi có người giám hộ đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Từ những ý đã nêu trên, người mất năng lực hành vi dân sự hoàn toàn bình đẳng về quyền hưởn di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật và người mất năng lực hành vi dân sự sẽ được hưởng thừa kế khi có người giám hộ đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Trên đây là tư vấn của của chúng tôi. Chúng tôi hy vọng rằng, ý kiến tư vấn của chúng tôi sẽ làm sáng tỏ các vấn đề mà bạn đang quan tâm. Trên từng vấn đề cụ thể, nếu bạn cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của chúng tôi, xin hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 – 0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!