1. Mua xe trả góp là gì?

Hiện nay, chưa có quy định cụ thể nào đưa ra khái niệm của mua xe trả góp. Tuy nhiên, đây được xem là hình thức trả chậm, trả dần theo khoản 1 Điều 453 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

"Điều 453. Mua trả chậm, trả dần

Các bên có thể thỏa thuận về việc bên mua trả chậm hoặc trả dần tiền mua trong một thời hạn sau khi nhận tài sản mua. Bên bán được bảo lưu quyền sở hữu đối với tài sản bán cho đến khi bên mua trả đủ tiền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Theo quy định này, mua xe trả góp được hiểu là hình thức khi bên mua đã nhận được xe và được quyền trả dần tiền trong một thời hạn nhất định. Trong khi đó, bên bán vẫn có quyền sở hữu với chiếc xe cho đến khi bên mua trả đủ tiền. Trong trường hợp hai bên có thỏa thuận khác thì sẽ thực hiện theo thỏa thuận của hai bên.

Như vậy, mặc dù pháp luật không có quy định về mua xe trả góp nhưng đây được xem là hình thức của việc mua trả chậm hoặc mua trả dần theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

 2. Không trả được tiền mua xe trả góp xử lý thế nào?

Khi mua xe hai bên đã ký hợp đồng mua xe trả góp thì Điều 440 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ trả tiền như sau:

"Điều 440. Nghĩa vụ trả tiền

1. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng.

2. Trường hợp các bên chỉ có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản thì thời hạn thanh toán tiền cũng được xác định tương ứng với thời hạn giao tài sản. Nếu các bên không có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản và thời hạn thanh toán tiền thì bên mua phải thanh toán tiền tại thời điểm nhận tài sản.

3. Trường hợp bên mua không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi trên số tiền chậm trả theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật này" 

Như vậy, bên mua phải có nghĩa vụ trả tiền cho bên bán mà bên mua đã mua chiếc xe trả góp đó theo sự thỏa thuận giữa bên mua và bên bán về thời điểm trả tiền cũng như số tiền phải trả. Ngoài ra bên mua còn có nghĩa vụ phải trả khoản tiền còn thiếu theo hợp đồng. Nếu bên mua không trả khoản tiền còn thiếu hoặc không trả đủ số tiền đã chậm trả thì bên bán có quyền khởi kiện bên mua ra tòa theo thủ tục tố tụng dân sự, buộc phải thực hiện nghĩa vụ trả tiền.

3. Trả góp không đúng thời hạn có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Cần làm rõ thêm tình tiết, khi giao kết hợp đồng mua xe trả góp, bên mua có cung cấp thông tin xác thực (tức là không có hành vi lừa dối) cho bên bán hay không. Nếu như tại thời điểm giao kết hợp đồng, thông tin, giấy tờ (họ tên, số CMND, địa chỉ..) bên mua đều cung cấp đúng cho bên bán thì tức là bên mua không có hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm a khoản 3 Điều 2 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định: 

Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

- Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.

Do đó, cần làm rõ thêm tình tiết việc bên mua không trả tiền cho bên bán có xuất phát từ lý do chính đáng hay không, thời hạn thanh toán trong hợp đồng là bao nhiêu, thời hạn chậm trả là bao lâu, cũng như các điều khoản có liên quan của hợp đồng. Hơn hết, cần làm rõ việc bạn có thay đổi địa chỉ và che dấu địa chỉ của mình (tức là hành vi “bỏ trốn”, dấu hiệu thuộc mặt khách quan của tội phạm tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015)đối với bên bán hay không. Vì vậy, mục đích của bên bán chỉ là thu hồi số nợ của bên mua chứ họ không ý định tố cáo để buộc bên mua phải chịu trách nhiệm hình sự. Do đó, bên mua nên thỏa thuận với bên bán về việc thanh toán số tiền còn lại cho họ để tránh những rắc rối không đáng có về mặt pháp lý.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 - 0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!