1. Điều kiện bồi thường về đất

Căn cứ khoản 5 Điều 3 Luật Đất đai 2024 như sau: “Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất của diện tích đất thu hồi cho người có đất thu hồi.”

Căn cứ khoản 2 Điều 95 Luật Đất đai 2024, cùng quy định hướng dẫn tại Nghị định 88/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025), điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất như sau:

• Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc các loại Giấy chứng nhận tương đương theo quy định của pháp luật. Người sử dụng đất có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024 mà chưa được cấp cũng sẽ được bồi thường.
• Có quyết định giao đất, cho thuê đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
• Có một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất làm căn cứ để cấp Giấy chứng nhận theo quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024.
• Nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật từ người có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa hoàn tất thủ tục đăng ký đất đai.
• Được sử dụng đất theo hợp đồng thế chấp để xử lý nợ; hoặc có văn bản công nhận kết quả đấu giá quyền sử dụng đất mà người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Lưu ý các điểm mới:

• Luật Đất đai 2024 đã bãi bỏ khái niệm về hạn mức giao đất nông nghiệp như Luật cũ, và chuyển toàn bộ quy định về “giấy tờ về quyền sử dụng đất” cùng các trường hợp mua, nhận tặng cho, chuyển nhượng chưa có giấy chứng nhận sang Điều 137.
• Nếu hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất nhưng đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo Điều 137 Luật Đất đai 2024, thì vẫn được bồi thường.

Như vậy, các quy định mới của Luật Đất đai 2024 đã tổng quát hóa các điều kiện bồi thường về đất, áp dụng chung cho mọi đối tượng sử dụng đất, không phân biệt thành từng loại chủ thể cụ thể như trước đây.

2. Điều kiện bồi thường tài sản gắn liền với đất

Luật Đất đai 2024 tiếp tục kế thừa và chi tiết hóa nguyên tắc: Chủ sở hữu tài sản hợp pháp gắn liền với đất bị thiệt hại về tài sản do thu hồi đất thì được bồi thường. Theo hướng dẫn thực thi tại Nghị định 88/2024/NĐ-CP và các văn bản liên quan, điều kiện bồi thường tài sản gắn liền với đất bao gồm:

• Tài sản phải là hợp pháp: Không thuộc các trường hợp bị coi là tài sản tạo lập trái phép, tài sản hình thành sau khi có thông báo thu hồi, hoặc tài sản vi phạm mục đích sử dụng đất và đã bị xử phạt mà còn tiếp tục vi phạm. Các quy định chi tiết về xác định tài sản hợp pháp được quy định trong các nghị định hướng dẫn Luật Đất đai 2024.
• Tài sản phải bị thiệt hại thực tế khi bị thu hồi đất.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 - 0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!