1. Sử dụng điện thoại khi đang lái xe có vi phạm pháp luật không?

Tại khoản 6, điều 9 Luật trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định như sau:

"Điều 9. Các hành vi bị nghiêm cấm

6. Dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ."

Như vậy, theo quy định trên, hành vi sử dụng điện thoại khi đang điều khiển phương tiện là hành vi hoàn toàn bị nghiêm cấm. Nếu cố tình thực hiện sẽ bị xử lý theo các quy định cụ thể của pháp luật.

2. Hành vi sử dụng điện thoại khi đang lái xe bị xử lý như thế nào năm 2025?

Đối với hành vi sử dụng điện thoại khi đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP do Chính phủ ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Nghị định có quy định rõ hình thức và mức phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại khi với từng loại phương tiện.

2.1. Sử dụng điện thoại khi điều khiển xe ô tô

Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định đối với người điều khiển xe ô tô, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, xe chở hàng bốn bánh có gắn động cơ và các loại xe tương tự, khi có hành vi dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi đang tham gia giao thông sẽ chịu hình thức xử lý là xử phạt tiền và trừ điểm giấy phép lái xe. Cụ thể như sau:

- Xử phạt tiền

• Trường hợp không gây ra tai nạn giao thông: Bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng (Căn cứ theo điểm h, khoản 5, điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP)
• Trường hợp gây ra tai nạn giao thông: Bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 22.000.000 đồng (Căn cứ theo điểm b, khoản 10, điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP)

- Trừ điểm giấy phép lái xe:

• Người điều khiển phương tiện bị trừ điểm giấy phép lái xe 04 điểm và cao nhất là trừ 10 điểm trong trường hợp gây ra tai nạn giao thông (Căn cứ theo điểm b và điểm d, khoản 16, điều 6 nghị định 168/2024/NĐ-CP)

2.2. Sử dụng điện thoại khi điều khiến xe đạp, xe máy

a. Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy

Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định đối với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy, khi có hành vi dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác khi đang tham gia giao thông sẽ chịu hình thức xử lý là xử phạt tiền và trừ điểm giấy phép lái xe. Cụ thể như sau:

- Xử phạt tiền

• Trường hợp không gây ra tai nạn giao thông: Bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng ( điểm đ, khoản 4, điều 7 nghị định 168/2024/NĐ-CP)
• Trường hợp gây ra tai nạn giao thông: Bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng (điểm b, khoản 10, điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP)

- Trừ điểm giấy phép lái xe

• Người điều khiển phương tiện bị trừ điểm giấy phép lái xe 04 điểm và cao nhất là bị trừ đến 10 điểm trong trường hợp gây ra tai nạn giao thông (điểm b và điểm d, khoản 13, điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP)

b. Điều khiển xe đạp

Điểm h, khoản 1, Điều 9 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức xử phạt đối người điều khiển xe đạp, xe đạp máy, người điều khiển xe thô sơ khác khi có hành vi dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc các thiết bị điện tử khác: Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng.

3. Gây tai nạn giao thông do sử dụng điện thoại khi đang điều khiển phương tiện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Nếu người điều khiển phương tiện giao thông có hành vi sử dụng điện thoại và gây tai nạn, trong trường hợp có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, theo Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Cụ thể như sau:

"Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ

1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Không có giấy phép lái xe theo quy định;

b) Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định hoặc có sử dụng chất ma túy hoặc các chất kích thích mạnh khác mà pháp luật cấm sử dụng;

c) Gây tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;

d) Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;

đ) Làm chết 02 người;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

g) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

h) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

d) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

4. Người tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60%, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

5. Vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ mà có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

6. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm."

Như vậy, nếu sử dụng điện thoại khi lái xe và gây ra tai nạn nghiêm trọng thì người vi phạm có thể bị truy tố tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, với hình phạt từ hình phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 15 năm tù. Ngoài ra, còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

-------------------------------

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 - 0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn !