1. Căn cứ:

- Bộ luật dân sự năm 2015;

- Luật nuôi con nuôi 2010;

- Luật hộ tịch 2014;

- Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch;

- Thông tư 04/2020/TT-BTP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật hộ tịch Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch

2. Trả lời:

Cảm ơn bạn quanng..@gmail.com đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới hòm thư điện tử của Công ty Luật Sao Sáng. Đối với câu hỏi của bạn, chúng tôi giải đáp như sau:

2.1. Trường hợp cha mẹ nuôi muốn đổi họ cho con

- Theo quy định tại Điều 27 Bộ luật dân sự hiện nay, cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong đó có việc thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;

- Theo khoản 2 Điều 24 Luật Nuôi con nuôi 2010, theo yêu cầu của cha mẹ nuôi, cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định việc thay đổi họ tên của con nuôi.

Theo khoản 4 Điều 24 Luật Nuôi con nuôi 2010, trừ trường hợp giữa cha mẹ đẻ và cha mẹ nuôi có thỏa thuận khác, kể từ ngày giao nhận con nuôi, cha mẹ đẻ không có quyền, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng, đại diện theo pháp luật, bồi thường thiệt hại, quản lý, định đoạt tài sản riêng đối với con đã cho làm con nuôi…

Theo thông tin bạn cung cấp, gia đình bạn nhận nuôi cháu bé từ trung tâm bảo trợ trẻ mồ côi và không có bất cứ ràng buộc nào với trung tâm bảo trợ về việc đặt tên cho cháu bé cho nên việc thay đổi họ cho con nuôi có cơ sở để thực hiện.

2.2. Trường hợp thay thế thông tin người cha mẹ nuôi trên giấy khai sinh cho con nuôi

Hiện nay, pháp luật chưa có quy định về việc thay thế thông tin về cha mẹ đẻ bằng thông tin của cha mẹ nuôi cho con nuôi trên giấy khai sinh bản gốc mà chỉ quy định vê việc đăng ký lại khai sinh, cụ thể: Trường hợp hiện tại thông tin về cha, mẹ, bản thân người yêu cầu đăng ký lại khai sinh có thay đổi so với nội dung giấy tờ cấp trước đây thì người đó có trách nhiệm xuất trình giấy tờ chứng minh việc thay đổi. Nếu việc thay đổi thông tin là phù hợp với quy định pháp luật thì nội dung đăng ký lại khai sinh được xác định theo thông tin thay đổi; nội dung thông tin trước khi thay đổi được ghi vào “Phần ghi chú những thay đổi sau này” tại mặt sau của Giấy khai sinh và mục “Ghi chú” trong Sổ đăng ký khai sinh.

Như vậy, đối với trường hợp của anh chị, mẹ đẻ cháu đã làm giây khai sinh cho cháu và khi anh chị khai sinh lại cho con thì thông tin về cha mẹ nuôi chỉ được ghi chú tại mặt sau của Giấy khai sinh và ghi chú trong Sổ đăng ký khai sinh.

Nguyên nhân không thay thế thông tin cha mẹ đẻ bằng thông tin cha mẹ nuôi, có thể lý giải như sau:

Pháp luật tôn trọng, ghi nhận trong Bộ luật dân sự 2015 vê quyền có họ, tên của cá nhân khai sinh có thể theo họ bố đẻ hoặc họ mẹ đẻ - những người đã sinh ra cháu bé. Dự liệu những trường hợp thay đổi họ, tên dựa trên những sự kiện như cho – nhận con nuôi, chấm dứt việc nuôi con nuôi bởi lẽ, truyền thống đạo lý của người Việt “uống nước nhớ nguồn” nên một ngày nào đó, cháu bé cần biết được cha mẹ đẻ mình là ai; đủ tuổi tự quyết định những vấn đề cá nhân thì cha mẹ nuôi hoặc bản thân đứa trẻ có mong muốn được nhận lại cha mẹ đẻ hay lấy lại họ tên đã có của mình thì điều này hoàn toàn là quyền của cá nhân đã được pháp luật tôn trọng và ghi nhận, vì thế, cha mẹ nuôi hay cha mẹ đẻ cũng phải tôn trọng lựa chọn này của cá nhân. Chính vì vậy, đối với trường hợp đã có giấy khai sinh thì không thể thay thế thông tin như đã nói bên trên được.