Body shaming là gì?

Body shaming là từ mượn tiếng Anh, được dịch đúng nghĩa là miệt thị ngoại hình, mang những khuyết điểm ngoại hình của họ ra chế giễu; thậm chí những lời lẽ cay nghiệt đi quá giới hạn còn trở thành sự xúc phạm người khác. Một số người quy chụp body shaming là một hình thức đùa giỡn với bạn bè, nhưng thật ra đối với người nghe, dù như thế nào thì những lời nói này luôn gây cho họ một cảm giác khó chịu hoặc nghiêm trọng hơn là tổn thương tinh thần.

Vậy body shaming người khác có vi phạm pháp luật?

Pháp luật Việt Nam không có điều luật chi tiết hóa về bodyshaming; tuy nhiên, hậu quả của bodyshaming ảnh hưởng sâu sắc tới tâm lý người bị tổn thương, đồng thời, hành vi này cũng có dấu hiệu của việc xúc phạm danh dự, thậm chí làm nhục người khác. Vì vậy, bodyshaming vẫn là hành vi vi phạm pháp luật; và có thể bị xử lý theo các chế tài tùy mức độ hành vi.

Tại điều 592 Bộ luật Dân sự 2015 đã nêu rõ:

“1. Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm:

a) Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;

b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút;

c) Thiệt hại khác do luật quy định.

2. Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.”

Xử phạt hành chính

Hành vi chê người khác béo, gầy như nghiện,… chính là việc sử dụng cử chỉ, lời nói nhằm trêu ghẹo và xúc phạm đến danh dự và nhân phẩm của người khác được quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 167/2013/NĐ-CP:

“Điều 5. Vi phạm quy định về trật tự công cộng

1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;”

Như vậy, mức phạt hành chính cao nhất đối với hành vi bodyshaming người khác là 300.000 đồng.

Chịu trách nhiệm hình sự

Cũng hành vi chê người khác béo, gầy như nghiện,… nhưng hậu quả để lại lớn hơn, đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự như: xúc phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người khác; Phạm tội với 02 người trở lên; Với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;….thì người chế giễu có thể bị truy cứu với Tội làm nhục người khác. Hành vi này có thể phạt tù đến 5 năm.

Cụ thể được quy định tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

" Điều 155. Tội làm nhục người khác

1. Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:

a) Phạm tội 02 lần trở lên;

b) Đối với 02 người trở lên;

c) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

d) Đối với người đang thi hành công vụ;

đ) Đối với người dạy dỗ, nuôi dưỡng, chăm sóc, chữa bệnh cho mình;

e) Sử dụng mạng máy tính hoặc mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;

b) Làm nạn nhân tự sát.

4. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Có thể thấy, mức phạt hình sự cao hơn nhiều so với mức phạt hành chính. Người nào có hành vi làm nhục người khác bằng lời nói có thể bị phạt tiền lên tới 30.000.000 đồng (gấp 100 lần mức phạt hành chính); thậm chí là bị phạt tù tới 05 năm.

Bên cạnh đó, người chế giễu, lăng mạ người khác cũng phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho nạn nhân trong vụ việc. Cụ thể, các mức bồi thường gồm: chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.

Công ty Luật TNHH Sao Sáng với đội ngũ luật sư, chuyên viên hỗ trợ pháp lý có nhiều năm kinh nghiệm, chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp những thắc mắc các câu hỏi liên quan đến mọi lĩnh vực, để tư vấn cho Quý khách hàng có những phương hướng tối ưu và hiệu quả.

Trân trọng Kính chào!