1. Căn cứ pháp lý

     Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014;

Nghị định 82/2020/NĐ-CP;

Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP.

2. Khái niệm tảo hôn

Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn, cụ thể là nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ đủ từ 18 tuổi trở lên. Mọi trường hợp nam, nữ chưa đủ độ tuổi quy định như trên mà kết hôn sẽ bị coi là trái pháp luật.

3. Hủy kết hôn trái pháp luật do tảo hôn

Theo khoản 2, khoản 3 Điều 4 TTLT 01/2016/ TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, khi có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật đối với trường hợp tảo hôn thì tùy từng trường hợp cụ thể mà Tòa án quyết định:

• Trường hợp tại thời điểm kết hôn, một trong hai bên kết hôn không đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật nhưng sau đó cả hai bên đã đủ tuổi theo quy định tại Điều 8 Luật HN&GĐ năm 2014 thì Tòa án xử lý như sau:

+ Nếu hai bên kết hôn cùng yêu cầu Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân đó thì Tòa án quyết định công nhận quan hệ hôn nhân đó kể từ thời điểm các bên kết hôn có đủ tuổi kết hôn.

+ Nếu một hoặc hai bên yêu cầu hủy việc KHTPL hoặc có một bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia không có yêu cầu thì Tòa án quyết định hủy việc KHTPL.

+ Trường hợp hai bên cùng yêu cầu Tòa án cho ly hôn hoặc có mộ bên yêu cầu ly hôn còn bên kia yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.

• Trường hợp hai bên đã đăng ký kết hôn nhưng tại thời điểm Tòa án giải quyết hai bên kết hôn vẫn không đáp ứng điều kiện tuổi kết hôn quy định tại Điều 8 của Luật HN&GĐ năm 2014 thì thực hiện như sau:

+  Nếu có yêu cầu hủy KHTPL thì Tòa án quyết định hủy việc KHTPL;

+ Nếu một hoặc cả hai bên yêu cầu ly hôn hoặc yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án bác bỏ yêu cầu của họ và quyết định hủy việc KHTPL.

Như vậy, tùy vào từng trường hợp, căn cứ vào việc có còn vi phạm độ tuổi kết hôn không, căn cứ vào yêu cầu của hai bên khi KHTPL mà Tòa án có các phán quyết khác nhau. Quá trình giải quyết xem xét tại thời điểm yêu cầu cả hai bên đã đủ tuổi kết hôn hay chưa có ý nghĩa rất quan trọng. Không phải mọi trường hợp kết hôn khi chưa đủ độ tuổi kết hôn đều bị xử hủy khi có yêu cầu.

4. Xử phạt hành chính

Theo Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định như sau: “1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.

2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án.”

5. Trách nhiệm hình sự

Theo Điều 58 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định như sau: “1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn.

2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án.”

    Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Chúng tôi hy vọng rằng, ý kiến tư vấn của chúng tôi sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề mà bạn đang quan tâm. Trên từng vấn đề cụ thể, nếu bạn cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của chúng tôi, xin hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ Email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 – 0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!