1. Đặt vấn đề: Khi một cú bấm máy có thể kéo theo trách nhiệm pháp lý

Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng quay lại hình ảnh, video về người khác và đăng tải lên mạng xã hội trong vài giây. Nhiều clip “bóc phốt”, “ghi lại khoảnh khắc phản cảm”, “phản ánh tiêu cực” nhanh chóng thu hút hàng trăm nghìn lượt xem, chia sẻ và bình luận.

Tuy nhiên, đằng sau sự lan truyền chóng mặt ấy là một câu hỏi pháp lý không hề đơn giản: quay clip người khác rồi đăng mạng có vi phạm pháp luật không? Đây không chỉ là vấn đề đạo đức hay ứng xử văn minh trên không gian mạng, mà còn là vấn đề pháp lý với nhiều hệ quả nghiêm trọng nếu vượt quá giới hạn cho phép. Thực tế xét xử và xử phạt thời gian qua cho thấy, không ít trường hợp người quay và đăng clip phải bị phạt hành chính, bồi thường dân sự, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều này cho thấy: quyền ghi hình không đồng nghĩa với quyền xâm phạm đời sống riêng tư của người khác.

2. Quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư theo Hiến pháp

Hiến pháp năm 2025 đã đặt ra nền tảng hiến định cho việc bảo vệ quyền riêng tư của cá nhân. Điều 21 Hiến pháp 2025 quy định:

“Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.” Đồng thời, Hiến pháp cũng khẳng định: “Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.”

Như vậy, ngay ở cấp độ cao nhất của hệ thống pháp luật, quyền riêng tư và danh dự cá nhân đã được bảo vệ một cách rõ ràng. Việc quay clip người khác, đặc biệt là trong những hoàn cảnh nhạy cảm, nếu xâm phạm đời sống riêng tư hoặc làm tổn hại danh dự, uy tín của họ, hoàn toàn có thể bị coi là hành vi vi phạm Hiến pháp và các luật liên quan.

3. Pháp luật dân sự: Quay và đăng clip khi chưa được đồng ý có thể là hành vi xâm phạm quyền nhân thân

3.1. Quyền đối với hình ảnh của cá nhân

Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ:

“Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.”

Chỉ một số trường hợp ngoại lệ mới được phép sử dụng hình ảnh mà không cần sự đồng ý, bao gồm:

• Vì lợi ích quốc gia, dân tộc;
• Vì lợi ích công cộng;
• Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng như hội nghị, hội thảo, thi đấu thể thao… mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.

Ngoài các trường hợp này, việc quay và đăng clip người khác khi chưa được sự đồng ý là hành vi xâm phạm quyền đối với hình ảnh, người bị xâm phạm có quyền:

• Yêu cầu gỡ bỏ clip;
• Yêu cầu xin lỗi, cải chính công khai;
• Yêu cầu bồi thường thiệt hại.

3.2. Xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín

Theo Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015, danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân là quyền nhân thân được pháp luật bảo vệ. Việc đăng tải clip kèm theo bình luận tiêu cực, cắt ghép, giật tít gây hiểu lầm có thể làm tổn hại nghiêm trọng đến uy tín, hình ảnh của người bị quay.

Trong thực tế, nhiều vụ việc “bóc phốt” trên mạng xã hội dù xuất phát từ bức xúc cá nhân nhưng lại dẫn đến nghĩa vụ bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do xâm phạm quyền nhân thân của người khác.

4. Vậy khi nào quay clip là hợp pháp?

Không phải mọi hành vi quay clip đều vi phạm pháp luật. Việc quay và đăng clip có thể được coi là hợp pháp khi:

• Người bị quay đồng ý;
• Clip được ghi lại trong hoạt động công cộng, không xâm phạm đời sống riêng tư;
• Nội dung phản ánh sự việc có thật, khách quan, vì lợi ích công cộng;
• Không sử dụng ngôn từ xúc phạm, suy diễn, cắt ghép gây hiểu lầm.

Ngược lại, việc nhân danh “phản ánh tiêu cực” nhưng xâm phạm quyền nhân thân vẫn có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.

8. Kết luận: Quay thì dễ, đăng thì phải cẩn trọng

Trong xã hội số, mỗi cá nhân đều có quyền ghi nhận và phản ánh thực tế xung quanh mình. Tuy nhiên, quyền ghi hình không đứng trên quyền nhân thân của người khác. Một đoạn clip tưởng chừng vô hại có thể trở thành căn cứ để phát sinh trách nhiệm dân sự, hành chính, thậm chí hình sự.

Pháp luật không cấm người dân phản ánh tiêu cực, nhưng yêu cầu phản ánh đúng cách, đúng pháp luật và có trách nhiệm. Hiểu đúng ranh giới pháp lý khi quay và đăng clip người khác không chỉ giúp mỗi cá nhân tự bảo vệ mình, mà còn góp phần xây dựng một môi trường mạng văn minh, an toàn và thượng tôn pháp luật.

Trên đây là nội dung Luật Sao Sáng gửi đến quý bạn đọc về nội dung: Quay clip người khác rồi đăng mạng: Quyền ghi hình hay hành vi vi phạm pháp luật? Chúng tôi hy vọng bạn đọc có thể vận dụng các kiến thức trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề nào còn thắc mắc hoặc cần được hỗ trợ vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: luatsaosang@gmail.com hoặc otline: 0936.653.636 để được tư vấn, hỗ trợ nhanh nhất.