1. Căn cứ pháp lý

- Luật Nghĩa vụ quân sự 2015;

- Luật Công an nhân dân 2018;

- Nghị định 70/2019/NĐ-CP.

2. Thế nào là đi nghĩa vụ công an?

Nghĩa vụ công an được hiểu là việc công dân thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong lực lượng vũ trang nhân dân. Tham gia thực hiện nghĩa vụ công an là công dân thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong hàng ngũ lực lượng vũ trang nhân dân; nhiệm vụ của công dân khi thực hiện nghĩa vụ công an vô cùng quan trọng, cao quý. 

Công an nhân dân là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc duy trì, bảo vệ hòa bình đất nước, bảo vệ cuộc sống của người dân. Đây là ngành nghề cao quý, là niềm tự hào của các cá nhân được đứng trong hàng ngũ công an nhân dân. Chính vì vai trò đặc biệt quan trọng, nên để được tham gia nghĩa vụ công an, các cá nhân phải đảm bảo được những yêu cầu, điều kiện nhất định theo Nghị định 70/2019/NĐ-CP. Cụ thể như sau: 

Theo quy định tại Điều 4, Nghị định 70/2019/NĐ-CP đối tượng tuyển chọn và thời gian phục vụ là những cá nhân có đủ điều kiện sau: 

- Là công dân nam trong độ tuổi gọi nhập ngũ đã đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015. Công dân nữ trong độ tuổi gọi nhập ngũ đã đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015.

- Có trình độ chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Công an nhân dân, nếu tự nguyện và Công an nhân dân có nhu cầu thì được xem xét, tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.

- Độ tuổi tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân phù hợp với tính chất, đặc điểm của từng đơn vị sử dụng và quy định ngành nghề cần thiết để tuyển chọn công dân nữ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân phù hợp với nhu cầu sử dụng trong từng thời kỳ.

- Thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là 24 tháng; thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ nhưng không quá 06 tháng trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật Công an nhân dân năm 2018.

Điều 5, Nghị định 70/2019/NĐ-CP quy định về tiêu chuẩn tuyển chọn công an, theo đó công dân được tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân khi có đủ các tiêu chuẩn như sau:

- Có lý lịch rõ ràng.

- Nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

- Không có tiền án, tiền sự, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, quản chế, không trong thời gian bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.

- Có phẩm chất, đạo đức tư cách tốt, được quần chúng nhân dân nơi cư trú hoặc nơi học tập, công tác tín nhiệm.

- Bảo đảm tiêu chuẩn chính trị của hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ theo chế độ nghĩa vụ trong Công an nhân dân.

- Có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên. Các xã miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn được tuyển công dân có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở.

- Thể hình cân đối, không dị hình, dị dạng và đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.

3. Thời gian đi nghĩa vụ công an

Điều 8 Luật công an nhân dân 2018 quy định:

“1. Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong lực lượng vũ trang nhân dân. Hằng năm, Công an nhân dân được tuyển chọn công dân trong độ tuổi gọi nhập ngũ vào phục vụ trong Công an nhân dân với thời hạn là 24 tháng. Bộ trưởng Bộ Công an quyết định kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ nhưng không quá 06 tháng trong trường hợp sau đây:

a) Để bảo đảm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu;

b) Đang thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu nạn, cứu hộ”

Vì vậy, theo quy định pháp luật hiện hành, thời gian đi nghĩa vụ công an là 24 tháng, trong một trong 2 trường hợp nêu trên thì được kéo dài nhưng không quá 30 tháng.

4. Chế độ cho người đi nghĩa vụ công an

Điều 8 Nghị định 70/2019 quy định về chế độ, chính sách đối với Công an nghĩa vụ như sau:

- Trong thời gian thực hiện khám sức khỏe theo lệnh gọi của Trưởng Công an cấp huyện, công dân dự tuyển được hưởng các chế độ, chính sách quy định đối với công dân trong thời gian thực hiện khám, kiểm tra sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Điều 49 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 quy định cụ thể:

Công dân đang làm việc tại cơ quan, tổ chức trong thời gian thực hiện đăng ký, khám, kiểm tra sức khỏe nghĩa vụ quân sự được trả nguyên lương, tiền tàu xe và các khoản phụ cấp hiện hưởng.

Công dân đến đăng ký nghĩa vụ quân sự, khám và kiểm tra sức khỏe được bảo đảm chế độ ăn, ở, tiền tàu xe đi, về.

- Trong thời gian phục vụ tại ngũ được hưởng các chế độ, chính sách quy định tại Điều 50 Luật Nghĩa vụ quân sự và các văn bản hướng dẫn thi hành:

• Được cung cấp kịp thời, đủ số lượng, đúng chất lượng về lương thực, thực phẩm, quân trang, thuốc phòng bệnh, chữa bệnh;
• Được bảo đảm chỗ ở, phụ cấp hàng tháng, nhu yếu phẩm và nhu cầu về văn hóa, tinh thần phù hợp với tính chất nhiệm vụ của quân đội;
• Được bảo đảm chế độ trong các ngày lễ, tết; được bảo đảm chăm sóc sức khỏe khi bị thương, bị ốm đau, bị tai nạn theo quy định của pháp luật;
• Từ tháng thứ 13 trở đi được nghỉ phép theo chế độ;
• Từ tháng thứ 25 trở đi được hưởng thêm 250% phụ cấp quân hàm hiện hưởng hàng tháng;
• Được tính thời gian phục vụ tại ngũ vào thời gian công tác;
• Có thành tích trong chiến đấu, công tác, huấn luyện được khen thưởng theo quy định của pháp luật;
• Được Nhà nước bảo đảm chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;
• Được tạm hoãn trả và không tính lãi suất khoản vay từ Ngân hàng chính sách xã hội mà trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên theo quy định của pháp luật;
• Được ưu tiên trong tuyển sinh quân sự....

- Khi xuất ngũ được cấp tiền tàu xe, phụ cấp đi đường, trợ cấp xuất ngũ, được trợ cấp tạo việc làm. Nếu trước khi nhập ngũ đang học hoặc có giấy gọi vào học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thì được bảo lưu kết quả, được tiếp nhận vào học ở các trường đó...

5. Đi nghĩa vụ công an có được làm công an (vào biên chế) không?

Điều 9, Nghị định 70/2019/NĐ-CP quy định cụ thể như sau:

"Điều 9. Chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp

1. Hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ có thời gian phục vụ tại ngũ từ 15 tháng đến dưới 24 tháng (tính đến thời điểm dự thi), kết quả phân loại hằng năm đạt hoàn thành nhiệm vụ trở lên, bảo đảm các tiêu chuẩn, điều kiện phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp trong Công an nhân dân thì được xét, dự tuyển vào các học viện, trường Công an nhân dân theo quy định về tuyển sinh Công an nhân dân, tốt nghiệp ra trường được phong cấp bậc hàm sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp.

2. Hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, hết thời hạn phục vụ tại ngũ có đủ tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu sử dụng của Công an nhân dân, nếu tự nguyện và Công an nhân dân có nhu cầu thì được xét chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp. Tiêu chuẩn và tỷ lệ chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp đối với hạ sĩ quan nghĩa vụ hết hạn phục vụ tại ngũ thực hiện theo quy định của Bộ Công an. Việc xét tuyển phải đảm bảo công khai, dân chủ, minh bạch và công bằng với mọi đối tượng.”

Nếu đảm bảo một trong hai điều kiện nêu trên, công dân tham gia nghĩa vụ công an sẽ được chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp. Vậy nên, để trả lời cho câu hỏi, đi nghĩa vụ có làm được công an không, thì câu trả lời là có. Tuy nhiên, để trở thành một chiến sỹ công an nhân dân, công dân có nguyện vọng phải trải qua một quá trình rèn luyện, học tập khắt khe. Tức chỉ khi đảm bảo được những điều kiện nhất định về học vấn, trình độ rèn luyện, công dân mới có thể chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp, trở thành công an nhân dân. Thực tế, khi hoàn thành nghĩa vụ tại ngũ xuất ngũ về địa phương, nếu công dân có đủ tiêu chuẩn; đáp ứng yêu cầu sử dụng của Công an nhân dân, Công an nhân dân có nhu cầu thì được xét chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp.

Trên đây là nội dung Công ty Luật TNHH Sao Sáng gửi đến quý bạn đọc về Công dân hoàn thành nghĩa vụ công an có được làm công an không theo quy định pháp luật hiện hành. Nếu có vấn đề còn thắc mắc cần được hỗ trợ giải đáp vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Email: luatsaosang@gmail.com hoặc hotline: 0936.65.36.36 – 0972.17.27.57 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất