1. Khái niệm về sổ đỏ và sổ đỏ giả

1.1. Khái niệm về sổ đỏ

Sổ đỏ , sổ hồng là các khái niệm mà người dùng vẫn thường gọi để chỉ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Các khái niệm sổ đỏ, sổ hồng xuất phát từ vmàu sắc của bìa ngoài Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Pháp luật hiện nay cũng như pháp luật cũ đều không quy định khái niệm về sổ đỏ, sổ hồng. Chỉ có khái niệm về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được quy định cụ thể tại khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013 cụ thể như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

16. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.”

1.2. Thế nào là sổ đỏ giả?

Sổ đỏ giả có thể được hiểu là loại giấy tờ khi nhìn bề ngoài sẽ tương tự như mẫu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định của Luật Đất đai. Vì những đặc điểm như họa tiết, hoa văn, nội dung,… rất giống nhau nên đã gây đến sự nhầm lẫn không chỉ đối với người mua nhà đất mà còn qua mắt được những người có trình độ chuyên môn cao như Công chứng viên khi kiểm tra.

Làm sổ đỏ giả, sổ hồng giả là làm giấy tờ giả dựa trên phổi sổ đỏ, sổ hồng thật. Được thiết kế y như bản sổ đỏ, sổ hồng thật. Được áp dụng các kỹ thuật in chính xác nhất như cuốn bìa đỏ, sổ hồng, giấy tờ nhà đất được xác nhận. 

Trên thực tế, thủ đoạn làm sổ đỏ diễn ra rất phổ biến, chúng lợi dụng cơ sở của chủ đất để đổi sổ thật lấy sổ giả đã chuẩn bị trước rồi làm giả giấy tờ tùy thân của chủ đất để ủy quyền hoặc chuyển nhượng cho người khác. Thủ đoạn này rất tinh vi, xảo quyệt, chúng thực hiện theo nhóm và phân chia công việc rõ ràng nên rất khó nhận biết.

2. Mức xử phạt dành cho hành vi làm giả sổ đỏ

Đối với hành vi làm giả sổ đỏ, tại khoản 3 Điều 35 Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai quy định cụ thể như sau:

“Điều 35. Vi phạm quy định về giấy tờ, chứng từ trong việc sử dụng đất

...

3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với trường hợp sử dụng giấy tờ giả trong thực hiện thủ tục hành chính và các công việc khác liên quan đến đất đai mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.”

Lưu ý: theo điểm a khoản 1 Điều 6 Nghị định 91/2019/NĐ-CP thì mức phạt tiền này áp dụng đối với cá nhân; mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Như vậy, hành vi làm giả sổ đỏ mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị phạt tối đa là 60.000.000 đồng.

Đối với trường hợp đối tượng làm giả sổ đỏ mà hành vi của đối tượng xét thấy có dấu hiệu của tội phạm thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể quy định như sau:

"Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

- Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

- Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

- Có tổ chức;

- Có tính chất chuyên nghiệp;

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

- Tái phạm nguy hiểm;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

- Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

- Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

- Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.”

Đối với mức xử phạt là truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào hành vi của đối tượng bị xếp vào loại tội danh nào mà có mức hình phạt cụ thể dành cho tội danh đó. Chung quy, mức xử phạt tối đa dành cho đối tượng có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản là chung thân.

3. Khi phát hiện sổ đỏ giả sau khi mua bán thì phải làm gì?

Cơ quan điều tra cho biết có hai dạng làm giấy tờ sổ đỏ giả phổ biến gồm phôi thật bị ăn cắp ra bên ngoài và chúng đã làm giả nội dung in sổ đỏ giả như vị trí, chữ ký, con dấu…., thứ hai là làm giả phôi hoàn toàn và cả nội dung in trên đó. Khi phát hiện sổ đỏ giả sau khi mua bán cần thực hiện những thủ tục sau:

Nộp đơn tố cáo

Nếu bạn gặp phải trường hợp như vậy, cách xử lý là làm thủ tục tố cáo đến cơ quan điều tra. Bạn nộp đơn tố cáo tại cơ quan công an quận/huyện thuộc địa phương nơi xảy ra vụ việc. Đơn tố cáo gồm các thông tin như:

- Họ tên, địa chỉ người tố cáo.

-Thông tin liên hệ người tố cáo. 

- Hành vi muốn tố cáo.

- Người bị tố cáo và các thông tin khác.

- Chữ ký người tố cáo.

- Ngày tháng năm tố cáo.

Nếu có nhiều người cùng tố cáo thì ghi rõ họ tên, địa chỉ, liên hệ của mỗi người tố cáo và có người đại diện trong đó. 

Thụ lý vụ việc

Xử lý thông tin và thụ lý vụ việc trong 7-10 ngày. Người tố cáo cần có đủ năng lực hành vi dân sự và việc tố cáo có cơ sở. Cơ quan thẩm quyền thông báo cho người tố cáo và người bị tố cáo trong 5 ngày kể từ khi thụ lý vụ việc.

Xác minh nội dung đơn tố cáo

Người giải quyết tố cáo tiến hành xác minh vụ việc và lập văn bản. Người bị tố cáo giải trình và chứng minh. Sau đó, người xác minh vụ việc báo cáo bằng văn bản và đưa ra biện pháp xử lý vụ việc. Người tố cáo có thể rút một phần hoặc toàn bộ nội dung tố cáo.

Các trường hợp cần giải quyết cả khi rút đơn tố cáo:

- Có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong hành vi tố cáo.

- Rút đơn do bị mua chuộc hoặc đe dọa.

- Người tố cáo vu khống, xúc phạm người bị tố cáo cần chịu trách nhiệm và nếu gây thiệt hại thì cần phải bồi thường.

Thời gian giải quyết tố cáo là 30 ngày từ ngày thụ lý, gia hạn 30 ngày đối với vụ việc phức tạp.

Đi đến kết luận nội dung tố cáo

Người giải quyết sẽ đưa ra kết luận theo nội dung tố cáo và gửi đến người tố cáo, người bị tố cáo, cơ quan quản lý người bị tố cáo trong 5 ngày.

Xử lý kết luận nội dung tố cáo

Trong vòng 7 ngày từ khi ban kết luận nội dung tố cáo, người giải quyết sẽ xử lý:

- Khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo nếu không vi phạm.

- Trường hợp vi phạm tội sử dụng sổ đỏ giả sẽ xử lý hoặc kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền xử lý theo pháp luật như Cơ quan điều tra hoặc Viện kiểm sát nhân dân. Trong 5 ngày làm việc, cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo kết quả xử lý bằng văn bản đến người giải quyết tố cáo.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi. Chúng tôi hy vọng rằng, ý kiến tư vấn của chúng tôi sẽ giúp làm sáng tỏ các vấn đề mà bạn đang quan tâm. Nếu bạn cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn của chúng tôi, xin hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi theo địa chỉ email luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 -  0972.17.27.57 để nhận được sự tư vấn, hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!