Căn cứ pháp lý:

Bộ luật Dân sự 2015

1. Quy định pháp luật về thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật

Theo quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật, hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

1.1 Thừa kế theo di chúc

Tại Điều 624 quy định về di chúc như sau:

“Điều 624. Di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Như vậy có thể hiểu thừa kế theo di chúc là thừa kế tài sản được chuyển giao từ người để lại di sản sau khi chết theo ý chí của người đó trong di chúc.

1.2 Thừa kế theo pháp luật

Định nghĩa thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 649 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“Điều 649. Thừa kế theo pháp luật

Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.”

Vậy có những trường hợp nào thì được thừa kế theo pháp luật? Theo khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, sẽ có 4 trường hợp được thừa kế theo pháp luật là những trường hợp sau:

- Không có di chúc

- Di chúc không hợp pháp

- Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế

- Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản

2. Quy định về hàng thừa kế theo pháp luật

Khi thừa kế theo pháp luật thì một điểm rất cần chú ý đó là hàng thừa kế. Tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Cũng theo quy định tại Điều 651, những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau và những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

3. Quy định pháp luật về thừa kế thế vị

Thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015 là trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống, nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.

4. Người để lại di sản và người nhận di sản theo di chúc chết cùng lúc, tài sản được chia như thế nào?

Theo như ví dụ ở đầu bài, người cha có ba người con, người cha lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người con cả, hai người con còn lại không được gì, người con cả này lại có một vợ và hai con, người cha và người con cả này được xác định là chết cùng một thời điểm vậy thì lúc này tài sản được chia như thế nào?

Đầu tiên ta căn cứ vào Điểm c Khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015:

“1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;”

Như vậy trường hợp trên không thể chia thừa kế theo di chúc của người cha để lại nữa mà đã thuộc vào các trường hợp thừa kế theo pháp luật.

Xét hàng thừa kế thứ nhất trong ví dụ này là có ba người con trong đó có người con cả đã mất, vậy mặc dù người cha lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người con cả nhưng khi cả người cha và người con cả mất thì tài sản vẫn được chia bằng nhau cho cả ba người con.

Đối với phần tài sản của người con cả, vì người con cả đã chết nên trong trường hợp này sẽ áp dụng thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 652 Bộ luật Dân sự 2015, hai người con của người con cả sẽ được hưởng phần tài sản mà người con cả được hưởng, phần tài sản của người con cả sẽ chia đều cho cả hai người con.

Đây là nội dung về chia thừa kế đọc qua có thể thấy rất bình thường nhưng rất dễ gây nhầm lẫn, mong rằng bài viết này đã mang đến những thông tin hữu ích cho quý độc giả.

Trên đây là nội dung Công ty Luật TNHH Sao Sáng gửi đến quý bạn đọc về câu hỏi người lập di chúc và người thừa kế theo di chúc chết cùng lúc, tài sản lúc bấy giờ sẽ được chia như thế nào? Nếu có vấn đề còn thắc mắc cần được hỗ trợ giải đáp vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Email: luatsaosang@gmail.com hoặc hotline: 0936.65.36.36 – 0972.17.27.57 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.