1. Giao dịch trực tuyến và rủi ro pháp lý đối với người tiêu dùng

Giao dịch trực tuyến là hình thức giao dịch được thực hiện thông qua phương tiện điện tử như website, sàn thương mại điện tử, ứng dụng di động hoặc mạng xã hội. Trong môi trường này, người tiêu dùng thường ở vị thế yếu hơn do không thể trực tiếp kiểm tra hàng hóa, dịch vụ trước khi giao kết hợp đồng.

Các rủi ro phổ biến bao gồm: thông tin sản phẩm không đúng thực tế, điều khoản hợp đồng bất lợi, khó khăn trong việc đổi trả, hoàn tiền hoặc xác định chủ thể chịu trách nhiệm khi phát sinh tranh chấp.

2. Nghĩa vụ cung cấp thông tin của tổ chức, cá nhân kinh doanh

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 đã bổ sung nhiều quy định nhằm bảo đảm quyền được thông tin của người tiêu dùng. Theo đó, tổ chức, cá nhân kinh doanh trên môi trường số phải cung cấp đầy đủ, chính xác các thông tin về hàng hóa, dịch vụ, giá cả, điều kiện giao dịch, chính sách bảo hành, đổi trả và giải quyết khiếu nại.

Đặc biệt, pháp luật yêu cầu các điều khoản quan trọng liên quan đến quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm phải được thể hiện rõ ràng, dễ hiểu, không được gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Việc cố tình che giấu, cung cấp thông tin sai lệch có thể bị xử phạt hành chính hoặc buộc bồi thường thiệt hại.

3. Kiểm soát hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung

Một điểm mới đáng chú ý của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 là việc siết chặt kiểm soát hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung trong giao dịch trực tuyến. Theo luật, các điều khoản loại trừ trách nhiệm của doanh nghiệp, hạn chế quyền khiếu nại, khởi kiện của người tiêu dùng hoặc cho phép doanh nghiệp đơn phương thay đổi hợp đồng đều có thể bị tuyên vô hiệu.

Quy định này góp phần khắc phục tình trạng người tiêu dùng bị “ép” chấp nhận các điều khoản bất lợi khi giao dịch trên nền tảng số.

4. Trách nhiệm của sàn thương mại điện tử và nền tảng trung gian

Pháp luật mới không chỉ điều chỉnh mối quan hệ giữa người bán và người mua, mà còn làm rõ trách nhiệm của các sàn thương mại điện tử và nền tảng trung gian. Theo đó, các nền tảng này có nghĩa vụ xác minh thông tin người bán, thiết lập cơ chế tiếp nhận và xử lý khiếu nại, cũng như phối hợp giải quyết tranh chấp khi có yêu cầu.

Trong trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ, nền tảng trung gian có thể phải liên đới chịu trách nhiệm theo quy định pháp luật.

5. Quyền khiếu nại, tố cáo và khởi kiện của người tiêu dùng

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 tiếp tục khẳng định quyền khiếu nại, tố cáo và khởi kiện của người tiêu dùng khi quyền lợi bị xâm phạm. Người tiêu dùng có thể lựa chọn nhiều phương thức giải quyết tranh chấp như thương lượng, hòa giải, trọng tài hoặc khởi kiện tại Tòa án.

Đáng chú ý, pháp luật khuyến khích áp dụng các phương thức giải quyết tranh chấp trực tuyến nhằm giảm chi phí và thời gian cho các bên.

Việc hoàn thiện khung pháp lý bảo vệ người tiêu dùng trong giao dịch trực tuyến là bước đi cần thiết trong bối cảnh kinh tế số phát triển mạnh mẽ. Các quy định mới không chỉ nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp và nền tảng số, mà còn góp phần bảo đảm quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, hướng tới môi trường giao dịch minh bạch, an toàn và bền vững.

Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi, hy vọng rằng, những ý kiến tư vấn này, sẽ giúp làm sáng tỏ vấn đề mà Quý vị đang quan tâm. Để có thể làm rõ hơn và chi tiết từng vấn đề nêu trên cũng như các vấn đề pháp lý mà Quý vị đang cần tham khảo thêm ý kiến chuyên môn. Xin vui lòng liên hệ ngay cho chúng tôi theo địa chỉ email: luatsaosang@gmail.com hoặc qua Tổng đài tư vấn: 0936.65.3636 để nhận được sự tư vấn, giải đáp và hỗ trợ từ Luật Sao Sáng. Trân trọng cảm ơn!