Luật sư trả lời:

Tình trạng mất xe khi đi ăn tại nhà hàng đang diễn ra rất phổ biến. Nguyên nhân có thể là do nhân viên bảo vệ sơ suất hoặc do sự chủ quan của nhà hàng là không cần phát phiếu giữ xe nên việc xe bị mất trộm không còn là trường hợp hy hữu. Vậy trường hợp này giải quyết như thế nào?

Theo Điều 554 Bộ luật Dân sự năm 2015 (BLDS 2015) quy định về hợp đồng gửi giữ tài sản, cụ thể: “Hợp đồng gửi giữ tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên giữ nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng, bên gửi phải trả tiền công cho bên giữ, trừ trường hợp gửi giữ không phải trả tiền công”.

Theo Điều 116 BLDS 2015, hợp đồng là một dạng của giao dịch dân sự nên hợp đồng cũng có thể được xác lập dưới hình thức của giao dịch dân sự như là: bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể. Đối với trường hợp của bạn, do chưa được nêu rõ về việc có được xác lập giao dịch hay không? Do vậy, chúng ta chia làm hai trường hợp:

Trường hợp thứ nhất: Bạn tự vào gửi xe mà không có phiếu giữ xe, bảo vệ ở đó, đồng thời việc bạn vào quán tự ý đậu xe là hành vi đơn phương, không có bất cứ một cá nhân nào xác nhận trông giữ xe cho bạn thì chủ quán cafe sẽ không phải bồi thường trong trường hợp này. 

Trường hợp thứ hai: Bạn vào đậu xe, chủ quán bảo bạn cứ đậu xe ở đó, họ sẽ trông coi và việc này có thể mọi người xung quanh đều chứng kiến, thì được coi là đã xác lập giao dịch dân sự; khi đó quyền và nghĩa vụ giữa các bên sẽ phát sinh trong hợp đồng gửi giữ được quy định cụ thể tại Điều 556 và Điều 557 BLDS 2015 như sau:

"Điều 556. Quyền của bên gửi tài sản

1. Yêu cầu lấy lại tài sản bất cứ lúc nào, nếu hợp đồng gửi giữ không xác định thời hạn, nhưng phải báo trước cho bên giữ một thời gian hợp lý.

2. Yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu bên giữ làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng”.

"Điều 557. Nghĩa vụ của bên giữ tài sản:

1. Bảo quản tài sản theo đúng thỏa thuận, trả lại tài sản cho bên gửi theo đúng tình trạng như khi nhận giữ.

2. Chỉ được thay đổi cách bảo quản tài sản nếu việc thay đổi là cần thiết nhằm bảo quản tốt hơn tài sản đó, nhưng phải báo ngay cho bên gửi biết về việc thay đổi.

3. Thông báo kịp thời cho bên gửi biết về nguy cơ hư hỏng, tiêu hủy tài sản do tính chất của tài sản đó và yêu cầu bên gửi cho biết cách giải quyết trong một thời hạn; nếu hết thời hạn đó mà bên gửi không trả lời thì bên giữ có quyền thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo quản và yêu cầu bên gửi thanh toán chi phí.

4. Phải bồi thường thiệt hại, nếu làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng”.

Từ những căn cứ trên có thể thấy rằng, khi giao dịch dân sự được xác lập thì bạn có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại và chủ quán có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp bất khả kháng theo quy định tại khoản 4 Điều 557 BLDS 2015. Việc bồi thường sẽ phải tuân theo các nguyên tắc bồi thường thiệt hại theo quy định của BLDS và mức bồi thường sẽ do là bạn và chủ quán cafe thỏa thuận với nhau. 

Trong trường hợp của bạn việc tính giá trị bồi thường bạn có thể tính bằng giá trị thực tế của tài sản bị thiệt hại. Việc bạn đề nghị bồi thường 50% giá trị xe khá hợp lý vì mang tính mỗi bên chia sẻ một nửa trách nhiệm và rủi ro. Nếu bạn và chủ quán cà phê không thỏa thuận được thì bạn có thể khởi kiện lên Tòa án nhân dân có thẩm quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại. Khi giải quyết sự việc, Tòa án sẽ thành lập Hội đồng định giá tài sản để xác định giá trị chiếc xe tại thời điểm bị mất. Dựa vào kết quả đó, Tòa án sẽ yêu cầu chủ cửa hàng bồi thường phù hợp với giá trị thực tế của chiếc xe đã bị mất.

Đồng thời khi bạn mất xe cần trình báo ngay cơ quan chức năng sớm nhất nhằm ngăn chặn kẻ trộm tiêu thụ, tẩu tán tài sản. Về đơn trình báo mất xe, khi làm đơn bạn cần ghi rõ, chi tiết mất tài sản khi nào, ở đâu, có ai làm chứng hay không? Để vụ việc được giải quyết nhanh chóng và hiệu quả bạn cần trình bày nội dung thật chi tiết, rõ ràng. Đồng thời, người làm đơn sẽ phải cam kết những thông tin mà mình điền trong đơn là hoàn toàn đúng sự thật, nếu sai sẽ phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật. Cuối đơn trình báo thì người làm đơn sẽ ký, ghi rõ họ tên để làm bằng chứng. Vì vậy, việc làm đơn trình báo mất xe có thể không cần sự xác nhận của quán cafe mà bạn có thể tự mình làm đơn trình báo lên cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Sau khi nhận đơn của bạn, cơ quan công an tự họ sẽ có trách nhiệm xác minh nội dung đơn và mời chủ quán đến làm việc. Khi gửi bạn nên lưu giữ giấy tờ chứng minh mình đã gửi văn bản và cơ quan chức năng đã nhận được vào thời gian nào, để có thể thuận tiện theo dõi các tiến độ giải quyết công việc.

Công ty Luật TNHH Sao Sáng với đội ngũ luật sư, chuyên viên hỗ trợ pháp lý có nhiều năm kinh nghiệm, chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp những thắc mắc các câu hỏi liên quan đến mọi lĩnh vực, để tư vấn cho Quý khách hàng có những phương hướng tối ưu và hiệu quả.

Trân trọng Kính chào!