I. Chồng chết có cần làm thủ tục ly hôn trước khi tái hôn?

Căn cứ theo Điều 65 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 nêu rõ:

“Hôn nhân chấm dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết.

Trong trường hợp Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.”

Theo quy định này, có hai trường hợp để xem xét quan hệ hôn nhân chấm dứt:

- Khi vợ/chồng chết: Trong trường hợp này hôn nhân sẽ chấm dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết.

Nghĩa là, quan hệ hôn nhân sẽ chấm dứt theo ngày, tháng, năm chết của vợ/chồng được ghi trong giấy chứng tử bởi theo khoản 2 Điều 4 Nghị định 123/2015/NĐ-CP, một trong những nội dung được ghi trong giấy chứng tử là nguyên nhân chết; giờ, ngày, tháng, năm chết theo Dương lịch và xác định theo giấy báo tử hoặc giấy tờ thay thế cho giấy báo tử do cơ quan dưới đây cấp:

+ Thủ trưởng cơ sở y tế cấp nếu chết ở cơ sở y tế.

+ Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình cấp giấy xác nhận nếu thi hành án tử hình thay cho giấy báo tử.

- Khi Toà án tuyên bố vợ/chồng đã chết: Ngày chết ghi trong bản án, quyết định tuyên bố một người đã chết đã có hiệu lực của Toà án sẽ là thời điểm hôn nhân chấm dứt.

Do đó, dù là vợ hoặc chồng chết theo sinh học (già, yếu, ốm đau, bệnh tật, tai nạn…) hay bị Toà án tuyên bố là đã chết theo bản án, quyết định có hiệu lực thì ngày vợ/chồng chết trên các giấy tờ chứng minh sự kiện chết đều là ngày chấm dứt quan hệ hôn nhân hợp pháp của vợ, chồng.

Đồng nghĩa, khi vợ/chồng chết, quan hệ hôn nhân chấm dứt nên người còn lại không cần thực hiện thủ tục ly hôn tại Toà án.

Như phân tích ở trên, khi vợ hoặc chồng chết thì quan hệ hôn nhân của người đó với người khác sẽ chấm dứt. Do đó, để làm thủ tục kết hôn khi chồng chết, người vợ không cần phải làm thủ tục ly hôn mà chỉ cần đáp ứng điều kiện kết hôn và thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định.

II. Điều kiện đăng ký kết hôn

Điều kiện thực hiện thủ tục kết hôn với người khác khi chồng chết được nêu tại Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình như các trường hợp đăng ký kết hôn thông thường khác:

1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:

a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;

b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.

Trong đó, các trường hợp bị cấm kết hôn gồm: Tảo hôn; cưỡng ép kết hôn; cản trở kết hôn; lừa dối kết hôn; kết hôn với người đã có gia đình, giữa người có cùng dòng máu về trực hệ, người có họ trong phạm vi ba đời, cha me nuôi với con nuôi; cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể…

III. Hồ sơ đăng ký kết hôn

Hồ sơ kết hôn với người khác khi chồng chết gồm các giấy tờ sau đây:

- Tờ khai đăng ký kết hôn.

- Giấy tờ nhân thân của nam và nữ: Căn cước công dân/hộ chiếu còn hạn, sổ hộ chiếu.

- Giấy tờ chứng minh người chồng cũ đã chết: Giấy chứng tử, giấy báo tử, bản án hoặc quyết định có hiệu lực của Toà án về việc tuyên bố chồng cũ đã chết.

- Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

- Nếu là kết hôn có yếu tố nước ngoài thì cần thêm giấy xác nhận không mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác và có đầy đủ khả năng nhận thức, làm chủ hành vi của mình…

(căn cứ Điều 10, Điều 30 Nghị định 123/2015/NĐ-CP).

- Cơ quan đăng ký kết hôn

- Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của một trong hai bên nam, nữ.

- Uỷ ban nhân dân cấp huyện nếu việc kết hôn có yếu tố nước ngoài.

(căn cứ Điều 17, Điều 37 Luật Hộ tịch năm 2014).

- Thời gian giải quyết đăng ký kết hôn

- Nếu đủ điều kiện kết hôn: Giải quyết ngay sau khi cán bộ tư pháp nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ.

- Nếu cần xác minh thêm: Không quá 05 ngày làm việc.

Riêng kết hôn có yếu tố nước ngoài, nếu trong 60 ngày kể từ ngày hai người nam, nữ ký vào giấy kết hôn, sổ hộ tịch mà hai bên nam, nữ không đến để nhận giấy đăng ký kết hôn thì sẽ huỷ giấy này.

- Phí, lệ phí đăng ký kết hôn

- Miễn phí nếu đăng ký kết hôn của công dân Việt Nam ở trong nước.

- Phí theo quy định do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định với các trường hợp còn lại theo Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC.

Trên đây là nội dung tư vấn Công ty Luật TNHH Sao Sáng gửi đến quý bạn đọc về “thủ tục kết hôn khi chồng đã chết”. Nếu có vấn đề còn thắc mắc cần được hỗ trợ giải đáp, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: luatsaosang@gmail.com hoặc hotline: 0936.65.36.36 hoặc 0972.17.27.57 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời!